نقد زیبایی شناسی هنری در متن ادبی

author

  • سوسن جبری
Abstract:

موضوع این پژوهش، ارائه پیشنهادی است برای نقدِ زیبایی‌شناسانه ‌هنریِ متن ادبی.تازگی این نوع نقد،در یافتن زیبایی هنری است. از این روی شگردهای بلاغی، یا به عبارتی برجسته سازی‌ها، ابزاری برای جستجو و دست‌یابی به زیبایی هنری، در متن ادبی هستند و جلوه دیگری از ظهور زیبایی، در متن را می‌نمایانند. روش کار چنان است که ابتدا با به کارگیری اصول و شیوه‌های زبان شناسی ساختارگرا، برجسته‌سازی‌های زبانی را درمتن گردآوری می‌کنیم. سپس این برجسته سازی‌ها بر اساس حضور عناصر زیبایی هنری؛ چون: وحدت، هماهنگی، تناسب، تقارن، توازن، چند بعدی بودن، نظم، روشنی و پویایی، تحلیل و طبقه بندی می-شوند. از این رو از درون داده‌های عینی برجسته سازی‌هایِ زبانی به صورتِ کمی، اصول زیبایی هنری به صورت کیفی، در متن کشف و آشکار خواهد شد.این شیوه کار علاوه بر دورماندن از آسیب‌های شایع نقد ادبی چون ذوقی بودن، بی‌معیار بودن، شخصی بودن، سلیقه‌ای بودن و غیر قابل اثبات بودن، می‌تواند مواد تحلیل اصول زیبایی شناسی را از درون متن ادبی فراهم کند. تفاوت‌های این شیوه با دیگر شیوه‌های نقد متن نیز در آن است که؛ نخست یافته‌های کمی به شیوه‌ای روشمند، مبنای تحلیل‌های کیفی قرار می‌گیرند. دوم، آنکه،تحلیل و کشف اصول زیبایی شناسی هنری، بربنیاد داده‌های عینی، کمی و قابل اثبات استوار می‌گردد. سوم، اینکه؛ اصول زیبایی هنری که در همه هنرها؛ چون موسیقی، نقاشی، معماری و ... مشترک است، معیار نقدادبی نیز خواهد شد. چهارم، آنکه بُعد دیگری از زیبایی شناسی در ورای بلاغت کهن و برجسته‌سازی کنونی، در متن ادبی شناسانده خواهد شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تراز ادبی متن (پیشنهادی در نقد ادبی)

مقالة ‌حاضر کوششی است در راستای پیشنهاد یک شیوة ‌نقد بر اساس معیارهای محسوس و سنجش پذیر. زبان ادبی از دیدگاه شکل‌گرایان، نشان دهندة ‌نقش‌ خاصی از زبان است که توسط عناصر شکلی برجسته شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد تمام عناصر این‌گونه از زبان قابل شناخت و توصیف‌‌پذیر باشند. برای تعیین ادبیّت یک متن، نخست باید عناصر شکلی آن را مشخص کرد و برشمرد. سپس با توجّه به فاصلة ‌این عناصر از زبان خودکار، تر...

full text

زیبایی شناسی خلاقیت هنری در نمایشنامه منظوم (الحرالریاحی)

نمایشنامه منظوم «الحر الریاحی» اثر شاعر عراقی عبدالرزاق عبدالواحد، یکی از معدود آثار در حوزه نثر دینی و بخصوص نثر عاشورایی است. بررسی تاریخ ادبیات دینی ملل مختلف و مقایسه ادبیات منظوم و منثور این عرصه به خوبی حاکی از کمیت محدود این­گونه آثار در قالب نثر است. اغلب آفرینش­های هنری در این زمینه نیز محدود به دوره معاصر است که با مطرح شدن ژانرهایی چون رمان و نمایشنامه و ... برخی ادیبان وارد این عرصه...

full text

مبانی زیبایی شناسی متن در زبان عربی

متن به عنوان ابزاری در جهت انتقال مفاهیم و معانی می بایست از ساختار و چارچوبی برخوردار باشد که اولاً بتواند در برگیرنده تمامی مقصود صاحب کلام باشد و ثانیاً وظیفه انتقال معنی را به مخاطب به نحو احسن انجام دهد. به راستی متن باید دارای چه ویژگی هایی باشد که در این فرایند گیرندگی و فرستندگی از صفت زیبایی برخوردار شود؟ در میان ادبای قدیم صفت زیبایی با موضوعات زبانی ارتباط بیش تری داشت. مسائل زبانی از ...

full text

ارزیابیِ نقد شیلّر بر زیبایی شناسی کانت

فریدریش شیلّر در طرح اندیشه ی زیبایی شناختی خویش از نقد قوه حکم کانت و با ارزیابی انتقادیِآن آغاز کرد. هرچند او نزد عموم اندیشمندان فیلسوفی کانتی شناخته م یشود، امّا در نخستینآشنایی اش با فلسفه ی کانت از ورط هی ایجاد شده میان قلمروی ضرورت و آزادی، و از ستیز میانانگیزههای درونی انسان ناخرسند گشت و بر آن شد تا برخی دیدگا ههای کانت را اصلاح کند.نخست، او در زیبایی شناسی خود به منظور گذر از دوگانهانگار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 5

pages  31- 62

publication date 2012-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023